Delfts Eenakterfestival: 9 mei 1997

Interviews

De interviews werden vandaag afgenomen door Piet van der Pas.

Mario Carolus van Lier regisseerde voor de VAK-jeugd een bewerking van 'Antigone' van Sofocles. Waarom een eigen bewerking?

Van Lier: "We maken bij de Vrije Academie altijd onze eigen bewerking. De stukken worden aangepast op de spelers die we beschikbaar hebben. Bovendien had ik twee verschillende bewerkingen van het stuk en ik heb daaruit de elementen gecombineerd die me het meeste aanspraken."

Het stuk is ruim 2000 jaar oud. Het zit vol Oud-Griekse goden, helden en oorlogen. Waarom laat je het zich dan in het heden afspelen?

Van Lier: "Het gaat over mensen en de keuzes die zij maken. Wat in dat stuk gebeurt, geldt nog steeds."

Het blijkt dat de romantiek van Antigone, die haar broertje begraaft om zijn ziel te redden, jongeren aanspreekt in zo'n 'ouderwets' stuk.

Maarten Freriks regisseerde voor DUW uit Delft 'De moeder van Icarus' van Sam Shepard. Dit stuk is moeilijk te doorgronden. Het lijkt wel of de figuren in het stuk hallucineren. Hebben ze een LSD-tripje op? Of had de schrijver dat wellicht toen hij het stuk schreef?

Freriks: "O, dat zou best kunnen. Maar ik vind het stuk heel voelbaar. Het is een uitvergroting van dingen in het dagelijks leven. Ik zie het ook als een metafoor voor een revolutie in de maatschappij. Het gaat daarbij om de vraag wie de orde durft te doorbreken."

En de naam van het stuk?

"Icarus staat voor de hoogmoed. De moeder voor zorgzaamheid en ook voor de bestaande orde."

Antigone

Antigone wordt gespeeld door leerlingen uit leerklas 3 van de jeugdteaterschool van de Vrije Academie Westvest. In deze klas onderzoeken de leerlingen verschillende speelstijlen en brengen die in praktijk. Antigone is daar het resultaat van.

Ik vind het heel moedig om met zulke jonge mensen zo'n stuk te gaan doen. De moeilijke teksten kwamen er bij de meesten vrij goed uit. Het verhaal van het stuk was ook heel goed te volgen.

Maar al doe je nog maanden tekstbehandeling met deze jongeren, hun leeftijd zal altijd een handicap blijven om dit stuk er echt geloofwaardig uit te laten zien en te laten klinken.

Zij die een jonger persoon moeten neerzetten in het stuk, hebben daar minder last van dan zij die een oudere spelen. Haimon, de zoon van Kreone en minnaar van Antigone, kwam naar mijn idee het beste uit de verf.

Enkele publieksreacties: "Er had meer ingezeten", "Mooi gespeeld, maar het is niet mijn stuk, te dramatisch", "Heel mooi", "Boeiend gedaan met alleen stoelen als hulpmiddelen", "Ze moeten nog veel aan tekstbehandeling doen".

De Moeder van Icarus

Op het scherpst van de snede woedt een strijd tussen groepsnormen en persoonlijke vrijheid, veiligheid en avontuur, behoudzucht en vernieuwing.

Om te beginnen: een prachtig dekor. Er waren vier kunstwerken op het toneel opgesteld, die volgens mij even goed in een museum hadden kunnen staan.

Aan het stuk kon ik niet echt een touw vastknopen. Misschien een paar korte touwtjes. Er waren namelijk verschillende scenes, die ik op zichzelf wel kon begrijpen, maar de samenhang was voor mij zoek.

Met die scenes die zo los van elkaar staan, miste ik ook de opbouw van het stuk als geheel. Voor mijn gevoel werd er in elke scene opnieuw een spanning opgebouwd, die dan bij het begin van de volgende scene weer helemaal weg was.

Je zou verwachten dat de spelers heel voorzichtig met zo'n dekor omgaan, maar daar leek het niet op. In de loop van het stuk werden er verschillende stukken van de kunstwerken af gehaald. En op het eind sneuvelde er zelfs een groot glazen object, dat ik juist na de voorstelling nog wel eens van dichtbij had willen zien. Ik kon nu alleen nog de scherven bekijken. Het was inderdaad echt glas, zoals van een autoruit.

Enkele publieksreacties: "Niet boeiend", "Ik begreep het niet", "Mooi dekor", "Verschrikkelijk".

Jury

Christine Ewert: "We hebben vanavond twee fantastische stukken gezien. Ik vind de keuze van deze stukken heel moedig. Ik vind ook dat er van de bedoeling van de stukken veel is over gekomen.

Het eerste stuk was erg knap gedaan voor zulke jonge mensen. Als tip zou ik willen meegeven om nog eens te kijken naar meer variatie binnen lange clausen. Binnen zo'n lange tekst komen verschillende emoties voor, daarom moet niet de hele claus op dezelfde manier gesproken worden.

Het tweede stuk is een heel raadselachtig stuk. Het lijkt te bestaan uit verschillende episoden. En het gaat naar een gevaarlijk hoogtepunt. Een tip: probeer in het stuk de impulsen verder door te zetten."

Catherine ten Bruggencate: "Ik vind het moeilijk de beide stukken over een kam te scheren. Het was zo verschillend.

Het eerste stuk vond ik vooral heel knap gedaan zonder dekor. Dat is echt veel moeilijker dan je misschien zou denken. Als tip zou ik de spelers willen meegeven om beter naar de tegenspeler te luisteren. Als je dat echt durft te doen, kan je reactie op de tegenspeler alleen nog maar goed zijn, dat wil zeggen: er geloofwaardig uit zien.

Het tweede stuk wordt hier in de wandelgangen en in de publieksreacties volgens mij te kort gedaan. Dit is een heel moeilijk stuk. Ik vond het mooi, goed gedaan."

Vanuit het publiek komt een vraag naar het dekor van het laatste stuk.

Maarten Freriks legt uit: "We hebben een toneelbeeld uit abstracte dingen gezocht. Een gevaarlijke, snijdende, breekbare wereld. Maar ook 'iets om mee te spelen'."

Nominaties voor de Delftse Koe

Mark Aarnink

Frank in 'De moeder van Icarus' van DUW.

Sara Verwey

Kreone in 'Antigone' van de VAK-jeugd.