Hyper

Met de nieuwsgierigheid van een ontdekkingsreiziger. de grondigheid van een wetenschapper, de verbeeldingskracht van een kunstenaar en de theatraliteit van een toneelspeler maakt Theater Adhoc uiteenlopende actuele kwesties inzichtelijk en communicatief.

Afgelopen seizoen was Theater Adhoc op ontdekkingsreis in Mons, Boston en Reykjavik en ontdekte o.a. dat platwormen weliswaar oersaaie beesten lijken, maar er - toch maar mooi - een boeiend seksleven op nahouden <èn een cruciale rol spelen in de robottechnologie. En dat Rodney Brooks, The Einstein of Robotica, van mening is dat onze machines steeds meer op ons zullen gaan lijken en wij steeds meer op onze machines.
Maar ook dat het soms aangenamer is om iets te ontdekken wat je niet begrijpt dan te ontdekken wat je maar al te goed begrijpt. Zoals bijvoorbeeld de vraag of een boom die in een onbewoond bos omvalt ook lawaai maakt als niemand het hoort.
Waarna Theater Adhoc besloot een voorstelling te maken over de Ultra-Intelligente Machines.

Regie: Theater Adhoc
Met: Jan van den Berg en Rien Stegman
Vormgeving: Hanny van den Berg

Ik heb deze voorstelling gezien op donderdag 6 februari 2003 in Plaza Futura in Eindhoven.

"En, hoe was het?"
Ik heb ervan genoten. Jan en Rien weten waar ze het over hebben. Hun verhaal gaat behoorlijk diep. Het gaat vooral in op de filosofische aspecten van intelligente machines.
Ze hebben het afgelopen jaar onderzoek gedaan naar kunstmatige inteligentie.
Maar hun verhaal is vooral gebaseerd op een dialoog uit 1972 ('Special Branch') van de in Polen geboren natuurkundige Stefan Themerson, die weer voortbouwde op het werk van Irving Good.

Op 4 december 2002 waren Jan, Rien en Hanny te gast bij ons in Eindhoven in onze Robocup ruimte. Een heel interessante ontmoeting. We hoorden, dat hun theatershows een soort 'documentaire in het theater' zijn. De shows zijn een soort verslag van hun zoektocht naar een bepaald ontwerp. Onze robots, zo werd ons verteld, zouden een bescheiden element in de voorstelling gaan vormen.
Nou, onze robots kwamen prominent in beeld! Ze werden minstens twintig minuten lang in actie getoond op een groot video-scherm.

Er werd in deze voorstelling goed gebruik gemaakt van de combinatie van video en toneel. De handelingen vonden plaats voor en naast het video-scherm, maar er was ook een scène, waarin de handeling op het scherm plaatsvond en de beide spelers, samen met het publiek, keken wat zich daar afspeelde.

Het geheel werd gebracht op een leuke manier. Als je hoort: 'Een verslag van onze speurtocht', dan roept dat toch een beetje een beeld op van pratende mannen achter een tafel. Maar dat was niet, wat we te zien kregen!
De stijl ligt volgens mij nog het dichtst bij Lebbes en Jansen. Een flitsende show, met goede tempowisselingen, die voorkomen, dat het een saai geheel wordt.

Om de zaak maar even heel kort samen te vatten: 'Hoe kan een (super)intelligente machine creatief zijn?' Dat is een vraag, waar ik zelf vaak over nadenk. En dat maakte het voor mij persoonlijk goed te volgen, inhoudelijk dus.
Maar hoe komt zoiets op anderen over? Dat vroeg ik me af, terwijl ik zat te kijken. Er werden veel moeilijke woorden gebruikt en diepe filosofische en technische onderwerpen besproken.

We waren gekomen met een grote delegatie van Robocuppers en hun partners. Ik had dus de gelegenheid, om de mening te horen van een groot aantal niet-technici. En het antwoord viel me niet tegen: Ook mensen, die het verhaal niet in detail konden begrijpen, hebben genoten van de voorstelling.
Dat is precies wat ik had gehoopt en verwacht.

Kortom: Dit is een voorstelling, die ik kan aanraden voor technici, filosofen, theatermakers en theaterliefhebbers in het algemeen!

Helaas weet ik niet in detail waar en wanneer deze voorstelling nog te zien zal zijn. Een paar data: 11/2 Schouwburg, Arnhem; 7/3 Bommersheuf, Zevenaar; 12/3 Lux, Nijmegen. Maar er zijn nog meer voorstellingen. Daarvoor moet ik verwijzen naar de eigen pagina's van Theater Adhoc. Op de site staat ook een verslag van de speurtocht, die Adhoc heeft ondernomen.